21 października, 2024

Poznań: Gród Mieszka I

18 sierpnia 2024. Ostrów Tumski, ostoja gotyku. Ale okazuje się, że pod ziemią znajdują się ślady grodu i kamiennego pałacu Mieszka I, a w podziemiach katedry przypuszczalne (dowodów nie ma) groby Mieszka I i Bolesława Chrobrego.

Na miejscu książęcego palatium stoi obecnie piękny gotycki kościół Najświętszej Maryi Panny:

Przy kościele zaznaczono obrys murów palatium i charakterystycznej w układzie malutkiej pałacowej kaplicy, zwanej kaplicą Dąbrówki, w kształcie liścia koniczyny:



Po przeciwnej stronie kościoła wmurowana jest w jego ścianę kamienna ława, zwana tronem Mieszka:



I jeszcze wspaniałe wnętrze tego kościoła:




A obok poznańska katedra, odbudowana po zniszczeniach wojennych w stylu gotyckim:


W podziemiach pozostałości wcześniejszych świątyń, w tym kamiennego ołtarza i dwu położonych tuż przy nim kamiennych grobowców:


Nie wyklucza się, że są to groby Mieszka I i Bolesława Chrobrego; zwykle ważne osoby chowano w tym czasie tuż obok ołtarza. Dowodów jednak na to nie ma żadnych.

Obok pozostałości olbrzymiej kamiennej misy chrzcielnej:


Kawałek kapitela, chyba romańskiego (?), to jedna z wielu ciekawych rzeczy, które można obejrzeć w podziemiach katedry:


Kolejnym "pomieszkowym" miejscem na Ostrowiu jest muzeum (a właściwie rezerwat archeologiczny) Genius Loci, gdzie można zejść osiem metrów pod ziemię do fundamentów wielkiego wału obronnego wokół pałacu i osiedla położonych na wyspie. Wznosił się on jedenaście metrów ponad ówczesny poziom gruntu. Widok z góry na odsłonięte pozostałości wału:





 

Z podstawy wału zachowały się konstrukcje kamienne (tylko w podstawie) oraz dębowe bele konstrukcji skrzyniowych, które wypełniano kamieniami, piachem i ziemią. W wyższych warstwach drewno uległo rozkładowi, pozostawiając zabarwione na ciemno smugi ziemi:




Jeszcze kilka elementów konstrukcyjnych, widzianych z tego samego poziomu:


Jakieś wspomnienie po Mieszkowych wojach tu się jeszcze kołacze - wał w całej okazałości:



Dla ciekawych makieta konstrukcji:


i schemat grodu Mieszka z pałacem i kościołem wraz z sąsiadującą osadą wspomagającą:

Kiedy cesarz niemiecki podszedł pod Mieszkowy gród i zobaczył wał obronny, to się wycofał nie próbując atakować. Ale dębów poszły tysiące.


17 sierpnia, 2024

Saharyjskie petroglify w Poznaniu

 6 sierpnia 2024. W czasie naszego przejazdu przez pustynie i oazy egipskie nie udało mi się zobaczyć licznych tam petroglifów. O zgodę na taki odskok w bok z szosy trzeba zawczasu starać się w policji. Ale znalazłem wtedy informację, że badania petroglifów w oazie Dachla i okolicy prowadzili poznańscy archeolodzy, a w poznańskim Muzeum Archeologii znajduje się wystawa na ten temat. No i to się zgadza - są tam petroglify wyryte na niezbyt dużych kamieniach i zdjęcia tych, których nie daje się przewieźć. Nie tylko z Dachli, ale również z terenu Sahary od Maroka na wschód, czyli do Morza Czerwonego, a na południu z terenu Czadu. Od późnego neolitu łowców zbieraczy, kiedy do Sahary dochodziły deszcze monsunowe a okolica Dachli roiła się od dzikich zwierząt, poprzez grupy pastersko łowieckie, Egipcjan, Greków, Rzymian, Arabów po czasy współczesne. Tak to mniej więcej wygląda:



























To wszystko prahistoria, materiałów o nowszych petroglifach nie mam i chyba ich dużo z czasów historycznych w muzeum nie było. Ale można znaleźć znacznie więcej informacji i zdjęć w książkach dostępnych w kasie muzeum. A do tego spotkałem się z towarzyszkami wyprawy na Saharę egipską!