Kandy - Świątynia Świętej Relikwii Zęba

5 lutego 2023. Niedziela, pełnia księżyca: buddyjskie święto. Odwiedzamy miejsce przechowywania największej relikwii buddyzmu: zęba Buddy:

Ten ośmiokątny budynek wysunięty nieco do przodu to obecnie biblioteka (niestety nie można w środku robić zdjęć). Świątynia była częścią kompleksu pałacowego królów Kandy, obecna postać pochodzi głównie z XVIII wieku.   

Ciekawe elementy architektury i wspaniałe pomieszczenia:

Za tymi drzwiami znajduje się pomieszczenie, w którym jest przechowywany Ząb: w najmniejszej z sześciu złotych stup, mieszczących się jedna z drugiej:

Drzwi mają trzy zamki, żeby je otworzyć musi przyjść trzech mnichów z różnych zgromadzeń. Ząb jest symbolicznie obmywany trzy razy na dzień, woda jest rozdzielana miedzy wiernych, którzy obserwują tę czynność przez otwarte drzwi. Nad drzwiami znajduje się maska, która skojarzyła mi się z buddyzmem tybetańskim (i tylko ona):

Obecnie ząb nie jest wynoszony na zewnątrz, w czasie słynnych procesji wykorzystuje się jego kopię. Na ścianach odkryto (po zniszczeniach w czasie zamachów bombowych na świątynię, 1989 i 1998) obrazy z dawnych procesji:

Jeden ze słynnych słoni, olbrzymi jak na słonia lankijskiego i z dużymi ciosami, uwielbiany przez króla i publiczność, został po śmierci wypchany i umieszczony w specjalnie zbudowanej świątyńce:

Ząb Buddy, zabrany ze stosu pogrzebowego przez jego ucznia, był początkowo przechowywany w jednym z indyjskich królestw. W czasie zaciętych walk, między innymi o Ząb, został on wywieziony w IV wieku po Chrystusie na Sri Lankę, podobno ukryty we włosach wyprawionej tam indyjskiej księżniczki. Od tego czasu stał się symbolem lankijskiej władzy królewskiej i był przenoszony ze stolicy do kolejnej stolicy. Na pewien czas został wywieziony do Indii przez zwycięską armię indyjską, ale wkrótce odbity z powrotem przez sinhalezką wyprawę na kontynent. Portugalczycy twierdzili, że weszli w jego posiadanie i uroczyście zniszczyli, ale miejscowi są przekonani, że to była kopia, a prawdziwy Ząb został w porę schowany w wydrążonym kamieniu. Obecnie niektórzy Lankijczycy mówią po cichu, że w Kandy znajduje się tylko kopia, a oryginał jest dobrze ukryty. 

Na palenie świeczek jest tu specjalny pawilon:

 

Jeszcze kilka obrazków z kompleksu świątynnego i wychodzimy (na boso!):

Skalne świątynie Dambulli

5 lutego 2023. Dzisiaj znowu dużo atrakcji. Zaczynamy o poranku od wizyty w jaskiniowych świątyniach Dambulli - jednego z najważniejszych miejsc historii sztuki Sri Lanki. Pierwsze posągi i malowane wizerunki Buddy pojawiły się tu w I wieku po Chrystusie, a potem, aż do XX wieku dodawano nowe, nie tylko Buddy (153 posągi) ale i lankijskich królów (3 posągi) i indyjskich bogów (4 posągi). Świątynie (jest ich obecnie pięć) są umieszczone pod wielkim skalnym nawisem:

Najstarsza kryje wyryty w skale 14-to metrowy posąg leżącego (wchodzącego w ostateczną nirwanę, czyli umierającego) Buddy:

W kolejnych świątyniach kamienne posągi Buddy:

A na suficie jednej z nich znajdują się namalowane wizerunki Buddy i sceny z jego życia (jest ich podobno 1500, pochodzą z XVIII wieku - czasów królestwa Kandy):

Mała stupa:

A na zewnątrz małpy pilnują pozostawionych butów, interesują się ludzkimi lekturami lub po prostu czekają na jakiś smaczny kąsek (podobno rzucają się na szelest rozpakowywanych torebek foliowych):

Po zejściu ze wzgórza natrafiamy dla odmiany na współczesny ośrodek buddyjski: