17 grudnia, 2020

Piramidy Majów: Chichen Itza

10 listopada 2014. Chichen Itza - jeden z najwspanialszych, starannie odbudowany zespół archeologiczny Meksyku, położony na północy półwyspu Jukatan. Rozwijał się od VI do IX wieku n.e. jako ośrodek miejski Majów, ale pod koniec X wieku został zajęty przez tolteckich emigrantów z Tuli (Piramidy Meksyku:Tula), którzy wprowadzili tu kult Pierzastego Węża, kolumny w postaci wojowników i wiele innych szczegółów kultu, architektury i sztuki. Powstał wspaniały, chociaż eklektyczny, styl sztuki łączący kulturę Majów z kulturą Środkowego Meksyku. Chichen Itza podupadło ostatecznie około połowy XV wieku.

Najbardziej charakterystycznym obiektem dla Chichen Itza jest świątynia Pierzastego Węża, nazywanego przez Majów Kukulkan (azteckie Quetzalcoatl):


Bardzo kształtna piramida z świątynią Kukulkana na szczycie, nadbudowana, jak wiele dużych piramid w Meksyku, nad wcześniejszymi strukturami. Zawiera wiele symboli astronomicznych, jak np. 364 schody plus 365-ty stopień prowadzony do świątyni. Popatrzmy jeszcze na nią z bliska i z daleka:


Kiedyś można było wchodzić na górę i do świątyni, ale zakazano tego po śmiertelnym wypadku jakiejś Amerykanki, która spadła ze schodów. Podobno był też możliwy wstęp do wnętrza piramidy.

Kolejnym tolteckim elementem na Jukatanie jest Świątynia Wojowników z Grupą Tysiąca Kolumn:


i największe w Mezoameryce boisko do gry w piłkę (długość ścian to prawie 90 m):


W Chichen Itza padła mi karta do aparatu i wszystkie zdjęcia przepadły. Zrobiłem ponowny szybki obchód miasta z komórką w ręku, stąd ten inny format zdjęć. Niestety nie było już czasu na uchwycenie detali. Z innych budynków tolteckiego okresu mam jeszcze Świątynię (Ołtarz) Wenus z bogatymi reliefami:

i bardzo elegancką Świątynię Jaguarów przy boisku do gry w piłkę:

To było tzw. Chichen Itza Północne, Nowe Chichen, toltecko-majańskie, a na południe od niego rozciąga się Chichen Stare, z architekturą typową dla Majów okresu klasycznego, w stylu zwanym Puuc. Na przykład Kościół (nazwy nadane przez Hiszpanów):


po lewej, a na prawo od niego Dom Mniszek; te same budynki od tyłu:

Różnica stylu pomiędzy tymi dwoma dzielnicami olbrzymia. Wystające z muru często gęsto "haki" to nosy boga deszczu Chaca.

Stojący na terenie Grupy Południowej, ale pochodzący z nowszych czasów, El Caracol, czyli Ślimak:

To ten okrągły budynek ze spiralnymi schodami w środku (stąd nazwa); prawdopodobnie było to obserwatorium astronomiczne. Dwa inne nastrojowe fragmenty, nie wszystko zostało tak starannie odnowione, a i co starsze to w gorszym stanie: 


Na zakończenie jedno z fascynujących miejsc na Jukatanie - cenote:

Na wapiennej równinie trudno jest o wodę, ale znaleźć ją można pod powierzchnią w olbrzymich jaskiniach. Cenote to miejsce, gdzie strop jaskini się zawalił, odsłaniając podziemne jeziorko. Dla Indian były to miejsca święte. Prawdopodobnie Chichen Itza powstała w tym miejscu właśnie ze względu na to jeziorko. Wstęp akurat tutaj jest wzbroniony, ale w niektórych cenote można się wykąpać, co wasz reporter z przyjemnością zrobił (dowodów brak), a jeszcze inne można zwiedzać:






Można też spłynąć kawałek podziemną rzeką, na przykład żabką (mój styl) albo trzymając się kawałka czegoś (kamizelka ratunkowa w obu przypadkach obowiązkowa), co miałem przyjemność zrobić w parku tematycznym Xcaret na wybrzeżu pomiedzy Tulum a Cancun. Niestety zdjęcia z tych rozrywek, jak żywe puma i jaguar, bo to też zoo, delfiny i rekiny (można z nimi popływać) i wiele innych atrakcji, zniknęły razem ze zdjęciami z Chichen Itza.

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz