31 grudnia, 2020

Gocki Tryptyk: Kamienne Kręgi w Odrach

14 sierpnia 2011. Goci przybyli nad dolną Wisłę w I wieku po Chrystusie, prawdopodobnie ok 70 - 80 roku n.e. z południowej Skandynawii. Według gockiego historyka Jordanusa z VI wieku, który napisał a właściwie streścił wcześniejszą historię Gotów Kasjodora (nie zachowała się) pt. Getica, Gotom przewodził Berig a swoją nową ojczyznę nazwali Gothiscandza, czyli Gocka Scandynawia. Przebywali tu ok 130 - 150 lat, pozostawili po sobie kamienne kręgi, kurhany, groby i tzw. kulturę wielbarską, powstałą przez przekształcenie istniejącej już tu kultury pomorskiej. Największe i najbardziej znane stanowisko archeologiczne związane z Gotami to Odry nad Wdą na terenie Borów Tucholskich:

Kamienne kręgi, dobrze znane ze Skandynawii, służyły jako miejsca zebrań klanu lub plemienia:


Kręgów było kilka:




W tyle widać kurhany. Kamienie nie porażają wielkością, kilka szczegółów: 




Niektórzy podłączają się tu do energii kosmicznej:

Inne gockie stanowisko znajduje się na Kaszubach: Węsiory: Kamienne kręgi Gotów

Odry odwiedziłem w czasie kilkudniowego spływu Wdą - po całym dniu na kajaku jest zwykle co suszyć:

 Nieco urokliwych widoków z tej trasy:




Przeszkód na rzece nie brakuje:

Kajak można przeciągnąć brzegiem, ale co mają zrobić butelki? (a było to pod koniec sezonu):


Na zakończenie kilka przyjemniejszych obserwacji:





Czy ta wspaniała przyroda miała jakiś wpływ na Gotów? Obecność niejakich Gutones lub Gotones nad dolną Wisłą w I i II wieku jest potwierdzona przez współczesnych im historyków rzymskich, opowiadają o niej również średniowieczne skandynawskie sagi. Począwszy od połowy II wieku ślady kultury wielbarskiej zaczynaję się przesuwać wzdłuż Wisły a potem Bugu i przez tereny obecnej Ukrainy na stepy nadczarnomorskie, nazywane wtedy Scytią, gdzie razem z wieloma lokalnymi i okolicznymi kulturami współtworzy tzw. kulturę czernichowską. Podobny ruch w kierunku południowym odbywają również inne plemiona wschodniogermańskie. 

Po Gotach na terenie Polski pozostały kamienne kręgi, kurhany, groby i artefakty kultury wielbarskiej. Na szlaku ich wędrówki na południe odkryto również cmentarze z pochówkami prawie wyłącznie kobiecymi i dziecięcymi. W okolicach takiego cmentarza nad Wisłą znaleziono po drugiej stronie rzeki cmentarz pochówków męskich ale nie gockich. Wydaje się, że wędrujący na południe Goci pozostawiali swoje kobiety, które zmuszone sytuacją szukały sobie partnerów wśród okolicznych ludów. Ale nie-Gota nie wolno było pochować na gockiej ziemi, stąd chyba ta bardzo silna asymetria płciowa widoczna na niektórych cmentarzach.

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz